ΚΩΣ - ΚΕΦΑΛΟΣ (ΗΡΑΚΛΗΔΗΣ)
Κέφαλος
Η Κέφαλος είναι ένα όμορφο, γραφικό χωριό στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού, περίπου 42 χλμ. από την πόλη της Κω και 16 χλμ. από το Διεθνή Αερολιμένα “Ιπποκράτης”.
Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Αστυπάλαια και μέχρι το 366 π.Χ. ήταν η πρωτεύουσα του νησιού. Η ανακάλυψη του σπηλαίου της “Άσπρης Πέτρας” στην περιοχή αποδεικνύει πως τα πρώτα δείγματα ζωής στο νησί χρονολογούνται στη Νεολιθική Εποχή.
Δύο εκδοχές εξηγούν πώς πήρε το όνομά της. Κατά την πρώτη, ονομάστηκε έτσι επειδή ήταν το κεφαλοχώρι κατά την αρχαιότητα,ενώ κατά τη δεύτερη και επικρατέστερη οφείλει το όνομά της στο σχήμα της περιοχής που μοιάζει με κεφάλι γυπαετού.
Η Κέφαλος χωρίζεται σε δύο μέρη: στον παραδοσιακό οικισμό που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου και στο παραλιακό τμήμα που ονομάζεται Καμάρι και είναι το λιμάνι του χωριού. Απέναντι από το Καμάρι, σε πολύ κοντινή απόσταση, βρίσκεται το νησάκι Καστρί με το εκκλησάκι του Αγ. Νικολάου, ένα από τα πιο πολυφωτογραφημένα και χαρακτηριστικά αξιοθέατα του νησιού.
Στην Κέφαλο η διαφύλαξη της παράδοσης είναι χαρακτηριστικό στοιχείο των κατοίκων, που διατηρούν ακόμα και σήμερα την ιδιαίτερη ντοπιολαλιά τους. Στον παραδοσιακό οικισμό ο επισκέπτης συναντά τη χαρακτηριστική νησιωτική αρχιτεκτονική με τα στενά σοκάκια και τα σπίτια το ένα δίπλα στο άλλο. Το παραδοσιακό σπίτι της Κεφάλου προσκαλεί τον επισκέπτη να γνωρίσει την ιστορία, την παράδοση και τον τρόπο ζωής των κατοίκων.
Στο Καμάρι, τον παραλιακό οικισμό, ο επισκέπτης συναντά την πιο σύγχρονη πλευρά της Κεφάλου. Εστιατόρια για κάθε γαστρονομική επιθυμία, παραδοσιακά και μοντέρνα καφέ, κέντρα νυχτερινής διασκέδασης και πλήθος καταστημάτων προσφέρουν αναρίθμητες δυνατότητες.
Η Κέφαλος φημίζεται για τις πολλές και όμορφες παραλίες της, από τις καλύτερες στην Ελλάδα και την Ευρώπη, συχνά βραβευμένες με τη 'Γαλάζια Σημαία'.
Εκτός από ειδυλλιακές παραλίες, στην Κέφαλο συναντά κανείς σημαντικά αρχαιολογικά και ιστορικά ευρήματα, όπως το Κάστρο της Κεφάλου, που ανάγεται στη Βυζαντινή εποχή και τις Παλαιοχριστιανικές εκκλησίες (5ος & 6ος αι..) στην περιοχή του Αγίου Στεφάνου.
Περίπου 3 χλμ. νότια του χωριού, στη θέση “Παλάτια,” ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στα ερείπια της αρχαίας πρωτεύουσας, να θαυμάσει τα ερείπια του ναού της Δήμητρας (5ος π.Χ. αι.), ένα θέατρο ελληνιστικής εποχής, ένα νεώτερο δωρικό ναό αλλά και την Παναγιά της Παλατιανής, απ'όπου μπορεί να θαυμάσει κανείς τη μοναδική θέα.
Στη βόρεια πλευρά, περίπου 5 χλμ. από το χωριό, βρίσκονται ο κολπίσκος και το λιμανάκι του Λιμνιώνα -ένα φιλόξενο καταφύγιο για μικρά αλλιευτικά και τουριστικά σκάφη, καθώς και μια ήσυχη παραλία ιδανική για χαλάρωση.
Το καλοκαίρι πραγματοποιείται πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων, με πιο ξεχωριστές τη Γιορτή του Ούζου και της Σαρδέλας, αλλά και τα πανυγήρια της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου) και του Αγίου Ιωάννη (29 Αυγούστου).
Μικρότερα αξιοθέατα στον οικισμό:
Παλάτια: Στην περιοχή Παλάτια της Κεφάλου βρέθηκε το άγαλμα
της Μούσας Κλειώς, στο Ιερό της Δήμητρας του αρχαίου Δήμου Ισθμιωτών. Στην ίδια
περιοχή συναντάμε ένα θέατρο και δύο ναούς οι οποίοι χρονολογούνται από το
Ελληνιστική περίοδο.
Mικρή βασιλική της Kεφάλου: Σε αυτήν βρέθηκε ένας τάφος σε σαρκοφάγο κατασκευασμένος
από μεγάλες πήλινες πλάκες, ο οποίος εικάζετε ότι φυλούσε τα οστά κάποιου άγιου
ή μάρτυρα, αφού σύμφωνα με τους ιστορικούς η διάταξη της περιοχής της βασιλικής
είναι τέτοια που μαρτυρά ότι κατασκευάστηκε ως λατρευτικό κτίριο.
Bασιλική στο Kαμάρι της Kεφάλου: Το δάπεδο της βασιλικής αυτής ήταν διακοσμημένο από
ψηφιδωτά με διάφορα σχέδια κυρίως γεωμετρικά. Επίσης σε αυτήν υπήρχαν πολλά
ιερά σύμβολα όπως ψάρια και δελφίνια σε σχηματισμό με μια διπλή άγκυρα και
διπλό πέλεκυ, που τα βρίσκαμε πολύ σπάνια στην παλαιοχριστιανική περίοδο.
Καστέλι
Κεφάλου: Όπως και τα κάστρα της Κω, έτσι
και αυτό το οχυρό που βρίσκεται στην Κέφαλο, ενισχύθηκε από
τους Ιωαννίτες Πολίτες κοντά στον 14ο αιώνα μ.Χ. Σε αυτό το στρατηγικά τοποθετημένο σημείο οι
κάτοικοι της περιοχής παρακολουθούσαν την κίνηση στο πέρασμα μεταξύ της Νισύρου
και της Κεφάλου.
